Årsmeldingar for driftsåret 2023

Styre:

Svein Solheim	leiar	Vald i 2023
Aamund Bremer	nestleiar	På val 2024
Aud Marit Hilleren	sekretær	På val 2024
Gerd Westby	kasserar	Vald i 2023
Kristoffer Melheim	styremedlem	På val 2024

Varamedlemer til styre:

Eirik Hoem	1.varamedlem	vald for 1 år
Torodd Joranger	2.varamedlem	vald for 1 år
Tordis Skjerdal Rauboti	3.varamedlem	vald for 1 år

Flugenemndi:

Olav Grøteig	leiar	vald 2022 for 2 år
Astrid Heggestad		vald 2021 på val
Svein Øygard		vald 2022 for 2 år
Gerd Holen Lomheim		vald 2022 for 2 år

Varamedlemmer til Flugenemndi

Per Hess		for 1 år
Harald Hess		for 1 år
Helge Stølen		for 1 år

Bygdeboknemndi:

Per Jørgen Loen	leiar	vald i 2022 for 2 år
Magnar Høyum		vald i 2022 for 2 år
Leif Hammaren		vald i 2022 for 2 år

Stuaflåtringen:

Ole Johnny Sie	leiar	vald i 2023
Edin Lingjerde		vald i 2022 for 2 år
Kjell Jakobsen		vald i 2022 for 2 år

Modvanemndi:

Tor Bremer	leiar	På val
Sverre A Norheim		vald i 2022 for 2 år
Odd Solvi		vald i 2022 for 2 år

Revisorar:

Jon Sterri		På val
Torstein Lomheim		vald i 2022 for 2 år

Valnemnd:

Jon Ove Lomheim

Harald Hess

Henny Eikum Roterud

Byggjenemnd for prosjektet på Fluga:

Per Ivar Lomheim – leiar

Lars Karlsen

Olav Grøteig

Svein Øygard

Svein Solheim

I tillegg til valde nemnd:

Harald Hess

Edin Lingjerde

Odd Øygard

Æresmedlemar i Hafslo sogelag:

Kåre Alme, utnemnd til æresmedlem i Hafslo sogelag av årsmøtet i 2017

Johannes Bremer Lomheim, utnemnd til æresmedlem i Hafslo sogelag av årsmøtet i 2019.

Olav Kjell Lomheim, utnemnd til æresmedlem av årsmøte i 2023.

ÅRSMELDING 2023.

Styremøter:
Det er halde 5 styremøter i arbeidsåret. Møtene er haldne : 2 på Eikum hotell, og 3 på Hafslo Barne og ungdomsskule. Grunna ikkje haldbare forhold i møtelokalet, var det ikkje forsvarleg å halde møter på Luster Vgs.

Leiaren har i tillegg delteke på møter i prosjektet «Kulturen i Naturen».

Det har vore handsama 36 bokførde saker. Av saker kan nemnast:

Evaluering av årsmøtet i 2022
Søknader til Luster kommune om støtte til: Modvo, Bygdeboka, Fluga og «KIN»
Søknad til Luster Sparebank om årleg gåve til laget og til «KIN».
Laget gjekk inn for nedlegging av Årbok for Luster, etter samråd med Jostedal historielag og Luster sogelag. Pengar på konto overførast til prosjektet «KIN».
Samla overføring frå Årbok-kontoen kr 170000,-
Avklaring av eigarforhold på Stuaflåten, der vi held fram i samsvar med leigeavtalen, og kjøp er uaktuelt.
Gåve på kr 20000,- til laget, og kr 10000,- «KiN», frå Luster Sparebank
Fornying av søknad om spelemidlar til Hesteaktivitetssenteret.
Planlegg tur til Veitastrond, med Aud Marit som guid, 3.juni.
Tilskot til kulturvern 2023:
-Bygdebok kr 2000,-
-Drift av Fluga kr 8000,-
-Skjøtsel av Modvo kr 8000,-
Utvikling av studio til foto og film /»KiN» kr 35000,-
Søknad om momsrefusjon til laget og «KIN»
Opplegg for verving av medlemar til laget. 850 skjema utdelt i laget sitt område
Invitert til Solvorn og orientering om Solvorn-bok prosjektet, v/Torhild Tønnesen.
Leiar har laga fotobok om bygginga av reiskapshus og stall. Alle i dugnadsnemnda får kvar si bok,og oppsummering av prosjektet. Ei bok ligg i arkivet til laget.
Orienteringar om framdrift i Kvalenprosjektet.
Innmelding av laget i Landslaget for lokalhistorie
Planlegging av årsmøte 2024.

Aktivitetar i arbeidsåret 2023.

Gjeldande aktivitetar på husmannsplassane Fluga og Stuaflåten, og jarnaldergarden på Modvo og bygdebokarbeidet, vert det vist til eigne meldingar frå nemndene.

Filmprosjektet «Kulturen i Naturen»:

Prosjektet vart orientert om i årsmeldinga for 2022. Filmprosjektet er eit samarbeidsprosjekt mellom dei lokale, frivillege organisasjonane i Luster, der Svein Solheim (leiar i Hafslo sogelag) og Mary Aasen ( leiar i Folkeakademiet i Luster) har vore med i arbeidsgruppa. Odd Atle Stegegjerdet og Erling Bjørnetun har representert Luster kommune. Teknisk prosjektleiar har vore Karl Stefan Åberg. Delprosjekta har vore leia av prosjektleiaren og ei ressursgruppe på 3 personar.

Ideen er også å få framheva det visuelle bilete av naturgjevne kvalitetar som på sin særeigne måte er kopla til dei kulturelle verdiane som vert formidla. På denne måten vil eit slikt prosjekt kunne dekke fleire delmål: god marknadsføring, underhaldning, identitetsskapning og som verktøy for læring. Kunnskapsformidlinga i prosjektet vil vera viktig på sin måte. Både tradisjonar, historia i seg sjølv, og den forma formidlinga har opna opp for i ei forståing som ikkje er gjort tilgjengeleg før.

I formålsparagrafen til Hafslo sogelag står det: «Laget har som formål å fremja interessa for slekts- og lokalhistorie og kulturvern, samla inn og ta vare på alt som er av verdi for Luster kommune si historie, og som kan fortelje om folk sine levekår gjennom tidene».

Korleis kan me gjera desse verdiane meir interessante å læra om, ikkje minst for den yngre generasjonen? For å nå fram til dei yngre, og få dei interesserte for kulturarven vår, kan prosjektet «KiN» vera ein viktig bidragsytar.

Å gjera historia levande er viktig.

Såleis har prosjektet minst 2 føremål:

å bruke film og foto i tillegg til munnleg prestasjonar og intervju som dokumentasjon på kulturarven i området Luster kommune.
å styrke kunnskapen og identitetskjensla til lustringane generelt. Spesielt dei yngre årsklassane vil kunna ha nytte av film gjennom program til skulebruk, i t.d. Den Kulturelle Skulesekken. Filmane vil også vera aktuelle hjelpemiddel til elevar og studentar som arbeider med eit spesielt tema.

Filmane er no publisert på YouTube, eller du kan gå inn på heimesida til kommunen, eller heimesida til Hafslo sogelag. Der vil du finna filmane :

Engjadalsvegen, fjellvegen opp frå Gaupne til Engjadalen
Feigum mølle, historia om bygdemølla under Feigumsfossen
Breisete, jubileumsfilmen til Jostedal helselag, om buforing og livet livet på stølen
Stølskulturen, bakgrunn for, og om stølen som viktig del av matproduksjonen
Solvornstrondi, historia om strandsitjaren og strandsona i ei fjellbygd
Munthehuset, om kunstnarsenteret i Ytre Kroken, som også var husmorskule
Wittgenstein i Skjolden, bakgrunn for, og om den verdskjende filosofen sitt tilhøve til Skjolden
Samferdsle, bygt på historia om båt-, bil- og busstransport i Luster kommune
Bustudl, om populære barneleikar i Luster
Brimkjelen, eit naturfenomen som endra store landskap

Tur til Veitastrond.
Laget arrangerte fellestur til Veitastrond 3.juni. Turen var kunngjort i avisa, og open for alle. Me møtte opp på busshaldeplassen, og samordna oss til køyring i eigne bilar.
Aud Marit var guide på turen. Me hadde fleire stopp undervegs, og Aud Marit, med god lokalkunnskap, hadde mykje interessant å fortelja. Me køyrde fram til selet som Aud Marit har på Tungestølen, der me hadde ei hyggeleg stund med historiar frå området. Så køyrde me til Veitastrond skule- og oppvekstsenter, der det var lagt opp til matservering ute i det fine sommarveret. Dette vart og ei triveleg stund.
Turen gjekk så heimatt, og 27 nøgde deltakarar takka for fint opplegg.

Medlemsverving.
For å halde oppe medlemstalet i laget, vart det lagt opp til medlemsverving, der det vart kopiert opp 850 ark (Gerd gjorde den jobben), der det i tillegg til giroblankett, var litt generell info om laget og litt om aktiviteten vår. Giroane vart lagt i postkassane i vårt område. Det har vore god respons på tiltaket, som enno ikkje er heilt avslutta. Førebels medlemstal er 92.

Prosjekt «Kvalen».
Dette er det mest omfattande prosjektet laget har på gang. Viser her til melding frå Per Jørgen, som er leiar i dugnadsnemnda. Restaurering av husmannsplassen vil krevja innsats frå mange, og me håpar på engasjement frå medlemar og andre.

Det er alt gjort mykje godt arbeid med søknader og diverse løyver. Vidare er det sett opp utedo (som var eit krav om å få på plass). I tillegg er kaien komen opp.

Bygdebokprosjektet.
Endeleg ser det ut til at me kan koma i mål med bokprosjektet :«Gards- og ættesoge». Etter siste møte, 12.januar 2024, med Kommunen og Terje Hasle Joranger, er det lagt opp til ein truverdig framdriftsplan. Viser til årsmelding frå nemnda.

Heimesida til Hafslo sogelag.
Me har ei «levande» heimeside, takka vera Aamund. Her vert det lagt ut nyhende, bilete, artiklar og årsmeldingar m m. Velkomne innom.Me er og opne for innspel og forslag til heimesida frå medlemane våre. Det kan vera eldre bilete (treng ikkje vera så gamle), historiar eller artiklar de meiner er av interesse.

Minneord – æresmedlem Olav Kjell Lomheim

Olav Kjell døydde 8.oktober 2023, og vart gravlagd 17.oktober.
Leiaren sa minneord frå laget i kyrkja under gravferda,

Med Olav Kjell sin bortgang, har laget mista ein aktiv medlem gjennom fleire tiår. Han hadde fleire tillitsverv: var vald til kasserar i 1969, og hadde dette vervet i 11 år, innvald i Bygdeboknemnda i 1981, og var aktiv i fleire periodar, var 8 år varamedlem til styret, og leiar i laget frå 1997 til 2004 – heile 7 år.
Olav Kjell vart heidra av årsmøtet i 2023, og utnemnd til æresmedlem i Hafslo sogelag.
Sjå og omtale på heimesida vår.

AKTIVITETSPLAN 2024.

søknad til Luster kommune om tilskot til kulturminnevern og kulturvern.
søknad om momsrefusjon til laget og KIN.
ferdigstilling av bokprosjektet «Gards- og ættesoge» i Luster. Vi er no i «innspurten» med bind XII
følgje opp prosjektet «husmannsplassen Kvalen» med søknader og dugnadsarbeid m m.
planlegge for markering av utvandrarjubileet i 2025.
slåttedagar på Stuaflåten og Fluga
leggja til rettes for rideaktivitetar for born på Fluga
vidareutvikle utstillinga av gardsutstyr og hestereiskapar, bruk av bilder og video som viser eldre gardsdrift
halde ei aktiv, oppdatert og informativ heimeside
avslutte filmprosjektet «Kulturen i Naturen»
sjå og planar i årsmelding frå nemndene

Takk for godt samarbeid:

Styret vil nytta høve å takka for god støtte frå Luster kommune og Luster Sparebank.

Takk til våre sponsorar med støtte til annonsering og gåver.

Takk for godt samarbeid i styret og med nemndene.

Styret
Svein Solheim
-leiar-

Årsmelding for Flugenemnda 2023

Nemnda har hatt 5 møter – 27.mars, 22.mai, 01.juni, 26. juni, og 14. september, der vi har diskutert diverse gjeremål for sesongen.

Ulike arbeidsoppgåver/aktiviteter som har vore gjort i 2023:

Grassklipping m.m.
Svein Ø. har hatt hovudansvaret for at grasset er blitt slege rundt husa og fått med seg andre når det er behov for det. På den måten ser det fint ut rundt husa og det er triveleg å komme til Fluga. Og det har blitt nokre timar tilsaman.

Dugnadskvelder:
Vi har hatt fleire dugnadskveldar i starten av sesongen der vi har hatt nedvask av huset, ordna pumpa, tømt utedoen og vaska, sett over bygningane og sett kva som bør gjerast til ein kvar tid.

Bislaget, som er eit tilbygg til huset, synte seg viste seg å ha store råteskader. På møte 22. mai vart det bestemt at vi skal rive heile bislaget. Bislaget vart rive 14. september av Svein Øygard, Helge Stølen, Per Hess og Olav Grøteig. Svein stilte med hengar og køyrde vekk mesteparten av rivingsmaterialane, Olav henta resten i etterkant. Loddbord er montert, men det gjenstår arbeid med takrenne og maling.

Amerikabesøk:

22. mai hadde vi besøk på Fluga. Per og Olav var der og snakka med dei. Det var eit ektepar med dotter frå Montana, USA saman med slektningar frå Tverrberg.

Dagsenteret ved Hafslo omsorgsenter:
Dei var på besøk her 10. juli, dei fekk omvisning i huset og det var populært. Dei hadde stor glede av å sjå på alle dei gamle tinga – mange fine kommentarar kom på rekke og rad. Så dette vart vellukka og vi tenkjer at vi kan gjenta dette seinare og.

Kjøkkenhagen
Harald Hess har vore mentor for dette opplegget. Elever og miljøarbeidare frå skulen har vore med på planting, vatning og hausting. Det vart planta diverse vekster i år og, blant anna poteter, squash, gulrøtter, pastinakk.

Hestedagar
Det var planlagt å arrangere hestekøyring/riding i haust, men værmeldingane var dårlege så det vart ikkje aktuelt.

1. juli. Slåttedag

Programmet innheld bl.a.:
• Olav Grøteig ønskja velkomen til slåttedagen.
• Norill Theres Norheim stod for underholdning og spel på toradar og Svein Øy-gard fann fram vaskebrettet som rytmeinstrument og det vart god stemning i tunet.
• Servering og sal av rømmegraut, kaker og kaffi
Det vart slege med ljå, satt opp hes og hesja, i tillegg gjekk slipesteinen flittig.
• Hesteridning og hestekøyring med vogn. Dette er populært for dei yngste.
• Per Birger Lomheim dukka opp som «rallar» og song rallarviser – som gjorde stort inntrykk på dei frammøte.

Haustavslutning.
Som tradisjon har vi avslutning med møte og «skalkefest» (som oftast litt graut igjen etter slåttedagen) – det gjennomførte vi den 14. september. Der gjorde Liv Margrete ein god innsats med førebuing til festen. Vi inviterte dei som hadde bidrege på slåttedagen + styret. Ein fin avslutning på året på Fluga.

Aktivitetsplan for Fluga – 2024

Huset på Fluga.

Ute:
• Vaske huset utanpå og skrape måling
• Huset treng å målast oppatt
• Ordne takrenner på oppsida
• Ordne hellene og supplere med fleire på oppsida – inngangspartiet.

Inne:
• Vårreingjering
• Fleire av taka inne flassar målinga av og det bør målast på nytt.
• Kammerset – kva å gjere det meir om som eit soverom med t.d. barneseng m.m.?

Bekken:
• Lage trapp ned til grovi og då må ein bruke maskin for å få det til.

«Beitepussaren»
• Den er no reparert og klar til bruk igjen. Til å rydde rundt husa.

Oppslagstavle/informasjonstavle:
• Få montert ei slik nede ved vegen og ordne ei breiare innkjørsle der.

Aktivitetsdag for skuleelevar 3. & 4. klasse:
• Ta kontakt med skulen og høyre om dei er interessert i ein dag på Fluga i juni når dei har uteskule.

Aktivitetsdag for eldre:
• Etter ein vellukka dag i fjor med besøk frå Dagsenteret v/Hafslo omsorgssenter vil vi ta kontakt med dei og evt. Besøkstjenesta om ein dag på Fluga med om-visning og evt. enkel servering om det skulle vere av interesse. Då kunne eldre som bur heime og vere aktuelle.

Kjøkkenhagen.
• Ta kontakt med skulen om dei er interessert å vere med på opplegget der.
SlåttedagArrangere den tradisjonelle slåttedagen første lørdag i juli.

Årsmelding 2023 – Bygdeboknemnda

Bygdeboknemnda har i 2022 vore samansett slik:
Per Jørgen Loen – leiar
Leif Johan Hamaren
Magnar Høyum

I 2017 vart Bygdebok for Luster – Band XI- Solvorn I – ferdigstilt og utgjeven. Det som står att før serien er fullført er Band XII – Solvorn II. Dette bandet skal omhandle 4 gardsnummer , 182 Kroken, 183 Urnes, 184 Kinserdal og 185 Åsen.

Lars Øyane som hadde ansvaret for ættesoga, var heldigvis ferdig med manuset for den før han døydde i 2022. Berre små oppdateringar stod att.
Terje Mikael Hasle Joranger har ansvaret for gards- og grendesoga, og å flette manuset saman med ættesoga.

Bygdeboknemnda har ikkje hatt fysiske møte i 2023, men Leif Johan Hamaren og Per Jørgen Loen har hatt mykje telefonkontakt med kvarandre. Vi har også hatt mykje kontakt med Terje Joranger på telefon.
Etter planen skulle manus vore ferdig til 01.07.2023, men det tidskjemaet heldt av ulike grunnar ikkje.

Status for arbeidet – etter oppdatering januar 2024 frå Terje Joranger, er at Grn 182 Kroken, Grn 184 Kinserdal og Grn 185 Åsen er ferdig fletta. Leif Johan og Per Jørgen har lese korrektur på desse gardsnummera og retta opp små feil og manglar. Vi har også prøvd å oppdatere med fødslar og dødsfall som har skjedd etter Lars Øyane avslutta sitt arbeid.
Når det gjeld Grn 183 Urnes er slektssoga 100% ferdig, og gardssoga 95 % ferdig. Det står så att å redigere grendesoga og flette gardssoga og slektssoga, kartreferansar og engelsk «summary».

Realistisk framdriftsplan er no at manuset skal vera heilt ferdig til 1. juli 2024.

Solvorn 23. januar 2024

Per Jørgen Loen – leiar i nemnda

Årsrapport – Kvalenprosjektet 2023

Styret i Hafslo sogelag vedtok i møte 07.06.22, sak 24/22 at dei ynskjer å restaurere og ta vare på husmannsplassen Kvalen i Luster kommune. På årsmøtet i Hafslo sogelag i 2023 vart det oppnemnd ei arbeidsgruppe på 5 som skal arbeide vidare med prosjektet:

Per Jørgen Loen- leiar
Aamund Bremer
Ole Inge Skagen
Arne Kvalen
Per Ove Loen

Gruppa har hatt fleire møte i 2023 og ein vart fort einige om at prosjektet måtte delast i delprosjekt:

Delprosjekt 1 – Naustloftet 2023/2024
Delprosjekt 2: Hovudhuset 2024/2025
Delprosjekt 3: «Vetlastova»/kårhuset 2025/2026

Parallelt ville ein jobba med å få på plass ny utedo og å få restaurert kaien.

Ein valde naustloftet som delprosjekt 1, sidan det er eit relativt enkelt bygg å restaurere og mykje av arbeidet kan utførast på dugnad. Når det er ferdig vil ein ha ein plass å lagre utstyr og materialar under det vidare arbeidet, og ein vil ha ein egna kvileplass.

Målet med naustloftet er å få til utstilling med infoplakatar om historia til plassen, ikkje minst industrihistoria med steinhoggeri og kassefabrikk. Naustloftet vil også bli «klasserom» for grupper på besøk.

Status:

Ny utedo kom på plass i juni, prefabrikkert av elevar ved Sogndal vidaregåande skule. Dei hadde overnattingstur til Kvalen for å montera utedoen i juni. Materialane vart sponsa av Hans Nes Bygg. Utedoen har ikkje påført sogelaget nokon kostnad, bortsett frå pizza og brus til elevane.

Kaien er også ferdig restaurert i løpet av hausten-23. Alt arbeidet er gjort på dugnad og Skjolden Cruisekai har sponsa materialkostnadene.

Elles har ein i 2023 søkt om midlar til å finansiera delprosjekt 1. Ein ventar enno svar på nokre søknader, men prosjektet kan reknast som finansiert. Vi har fått tilsegn om ein formidabel dugnadsinnsats av både fagfolk og «amatørar», noko som får kostnadene vesentleg ned. Dugnadsliste på 15-20 personar.

Facebook-gruppa «Husmannsplassen Kvalen» er oppretta og har nær 150 medlemmar.

Aktivitetsplan 2024.

Januar-februar: Søke midlar til finansiering av delprosjekt 2 – hovudhuset
( Arbeidet er godt i gang – fleire søknader sendt)
April -juni: Gjennomføre arbeidet med restaurering av Naustloftet.
April-mai: Diverse murarbeid i kai-området – sponsa med sherpaer frå Geirr Vetti
Ryddedugnad uteområdet – appellere til vennegruppa i tillegg til dei som alt er registrete som dugnadsgjeng
Februar – mai: Arbeide med innhaldet i utstillinga på naustloftet, historie, foto,
gjenstandar, innreiing
Hausten 2023: Starte arbeidet med restaurering av hovudhuset. Føreset at finansiering er på plass. Målet er å at hovudhuset skal vera nokolunde ferdigrestaurert til 1. juni 2025. Ein håpar å kunne nytte Kvalen til arrangement i samband med 200-årsjubileet for den første utvandringa til Amerika.

Arbeidsgruppa takkar sponsorar og alle som har delteke på dugnad så langt.
Vi vonar på ei god fortsetjing også i 2024.

For arbeidsgruppa

Per Jørgen Loen
leiar

Årsmelding Stuaflåtringen. 2023

Styret dette året: Ole Johnny Sie – leiar
Kjell Jakobsen – styremedlem
Edin Lingjerde – styremedlem

14. juni var det slåttedag. Det var 5 som møtte opp, så det vart ikkje slege så mykje som før.

Det har heller ikkje vore så mange besøkande dette året.

Hausttur den 24.september.

For Stuaflåtringen
Ole Johnny Sie

Melding frå Modvanemnda

Medlemmar har vore:
Tor Bremer
Odd Øygard
Sverre Norheim

Nemnda har brukt den gamle avtalen, som var gjeldande frå 2010-2013, som grunn-lag for skjødselsarbeidet på Modvo. Dette var ein avtale mellom kommunen, fylket og grunneigar.

Nemnda vil også i år minna om at det er ynskjeleg å få utarbeidd ein ny avtale.
Ein avtale som i større grad opnar opp for ei bedre tilrettelegging for besøkande . Det-te gjeld både skilting fram til området og diverse fasilitetar.
Til dømes har dei siste utgravingane funne spor etter menneskje som går 2000 år lenger tilbake, til bronsealderen. Dette bør dokumenteres og opplysast om på plan-sjene i området. Kanskje liknande plansjar også skulle vore på plass ved Sogn skisen-ter?

Denne sommaren var det sauene som gjorde jobben. Gjerde vart ettersett og forster-ka, naudsynt rydding av vegetasjon vart utført før sauene inntok området.
40-45 sauer i ca 14 dagar i juni mnd gjorde deretter ein god jobb. Gjennom resten av sommaren vart etterveksten av gras beita av sauer som kom ned frå fjellbeite.

Hafslo 20.01.2024

For Modvanemnda
Tor Bremer